Investigating the role of vocational trainings in creating an entrepreneurial attitude in students
Research Areas : General
sadegh maleki
1
(گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران )
hoora soudi
2
nayer seyyednazari
3
Keywords: Entrepreneurship, entrepreneurial attitude, vocational training,
Abstract :
The aim of the present research is investigate the role of vocational trainings in creating an entrepreneurial attitude in the students of these fields from the viewpoints of Tutor of Khoy in the School year of 1394-95. The research method is the descriptive-survey. The statistical population of this research includes all 100 students in this County. Due to the prevention of subject’s decline, the census sampling method (Sample Equal to Society) has been used. For collecting data, a self-made questionnaire based on the components of entrepreneurial attitudes from Robinson's point of view was used and data has been analyzed by SPSS software by the sample T-test and Friedman test. The results of data analysis indicate that the vocational trainings have a positive and significant role on all the components of entrepreneurial attitude in students. According to Friedman's test results, the sequence of components is as follows: 1.Perceived personal control; 2.Self-esteem; 3.Creativity and innovation; 4.Identification and exploit of opportunities; and 5.the desire to succeed.
احمد پور داریانی، محمود؛ عزیزی، محمد (1383). کارآفرینی. تهران: محراب قلم.
-برومند نسب، مسعود (1381). بررسی رابطه ساده و چندگانه وضعیت اجتماعی- اقتصادی، انگیزه پیشرفت، مخاطره پذیری، جایگاه مهارت، خلاقیت و عزت نفس با کارآفرینی در دانشجویان شهید چمران اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز
-جعفری مقدم، سعید؛ فخارزاده، آرزو سادات (1390). توسعه نگرش کارآفرینانه در کتاب های درسی (مطالعه موردی: کتاب های فارسی دوره دبستان)، توسعه کارآفرینی،15، 47-66 -حمزه لوئی کهریزی، احمد (1375). ارزشیابی شاخه کاردانش در نظام جدید آموزش متوسطه از دید مشاوران، مدیران، مربیان پرورشی، اولیا و دانش آموزان سراسر کشور، سال تحصیلی 75-1374، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه تربیت معلم تهران -خدمتی توسل، صادق (1379). بررسی زمینه های بروز پرورش کارآفرینی در دبیرستانهای پسرانه دولتی کار و دانش شهرستان کرج از نظر مدیران، دبیران، و دانش آموزان، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی. -خسروی پور، بهمن؛ ایروانی، هوشنگ؛ حسینی، سیدمحمود؛ موحد محمدی، حمید (1386). شناسایی و تحلیل مؤلفه های مؤثر بر توانمندی کارآفرینانه دانشجویان مراکز آموزش عالی علمی کاربردی. مجله علوم کشاورزی ایران، 2(38)، 207-217 -ذبیحی، محمدرضا؛ مقدسی، علیرضا (1385). کارآفرینی از تئوری تا عمل. مشهد: نشر جهان فردا
-ربیعی، مهدی؛ پیرمرادیان، علی (1391). بررسی میزان تحقق اهداف شاخه کاردانش از دیدگاه هنرآموزان شاغل در هنرستانهای کاردانش پسرانه شهر اصفهان، رشد آموزش فنی و حرفه ای،8(2)،4-9
-سحرخیز، ابراهیم (1392). مجموعه طرح های کارآفرینی اولین همایش ملی ((نقش آموزش و پرورش درتوسعه کارآفرینی از منظر سند تحول بنیادین)). معاونت آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش. نشر عابد. چاپ اول.
-صالحی، کیوان؛ زین آبادی، حسن رضا؛ کیامنش، علیرضا (1385). نگاهی تحلیلی بر عملکرد هنرستانهای کاردانش، موردی از ارزشیابی کیفیت بروندادهای هنرستانهای کاردانش منطقه 2 شهر تهران، فصلنامه نوآوری های آموزشی، (16)،163 -119
-عزیزی، محمد (1382). بررسی و مقایسه زمینه های بروز و پرورش کارآفرینی در دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید بهشتی.
-عسگری پور، حسین؛ بخشنده، قاسم؛ شهرکی، طاهره (1392). بررسی تأثیر نگرش به کسب و کار بر مهارت های کارآفرینانه دانشجویان (مطالعه موردی: دانشگاههای غیرپزشکی شهرستان چابهار). دومین کنفرانس بین المللی مدیریت، کارآفرینی و توسعه اقتصادی. قم: دانشگاه پیام نور
-مرادی، یزدان (1386). بررسی موانع نگرش های کارآفرینانه دانشجویان رشته کامپیوتر دانشگاه جامع علمی- کاربردی شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران (پردیس قم).
-ناندان، اچ (1386). مبانی کارآفرینی، (ترجمه اعظم شجاع صفت و عاطفه واثقی). مشهد: نشر جهان فردا
-نوه ابراهیم، عبدالرحیم؛ تندسته، اشکان؛ سلیمانی، نادر (1387). مطالعه شاخص های کار آفرینی در بین دانش آموزان سال آخر سه شاخه نظری، فنی حرفه ای وکار دانش (مدارس متوسطه شهرستان گرمسار)، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی،(2)،146-133
-Anselm,M. (2002). Entrepreneurship education in the community college, Proceeding 38th International Council for Small Business (ICSB),Las Vegas, NV.pp.177-192.
-Basardien, F., Friedrich, C., & Twum-Darko, M. (2016). Evidence-Based Practices of Promoting Entrepreneurship Education in Higher Education Institutions in Africa. Journal of Economics and Behavioral Studies, 8(5),pp. 68-81.
-Bosma, N. S., Jones, K., Autio,E., Levie,J., (2008). Global Entrepreneurship Monitor 2007 Executive Report, London, U.K.: London Business School and Babson Park, MA: Babson College
- Burger, L., O’Neill, C., Mahadea, D., (2005).The impact of previous knowledge and experience on the entrepreneurial attitudes of Grade 12 learners. South African Journal of Education, 25, pp. 89–94.
- Carayannis, E.G., Evans, D., & Hanson, M.,A (2003). cross-cultural learning strategy for entrepreneurship education: outline of keyconcepts and lessons learned from a comparative.
- Colmant, M., Matina, E., (2008). Exploring entrepreneurial attitudes towards change throughout the development of the start-up project. Unpublished master’s thesis, Umea School of Business, Sweden, p.7.
- Emerson, B., Stuart, B. (1992). Psychological Traits of Rural Entrepreneurs.The Journal of Socio-Economics, 21, pp. 353-362.
-Farhangmehr, M., Goncalves, P., & Sarmento, M. (2016). Predicting Entrepreneurial Motivation among University Students. Education + Training, 58(7/8), 861-881. https://doi.org/10.1108/ET-01-2016-0019.
- Fayolle, A., Gaily, B., (2008). From Croft to Science: Teaching Model and Learning Processes in Entrepreneurship Education. Journal of European Industrial Training, 32(7), pp. 569-593.
- Fuchs, K., Werner, A., Wallau, F. (2008), Entrepreneurship education in Germany and Sweden: what role do different school systems play? Journal of Small Business and Enterprise Development, 15(2), pp. 365-381.
-GEM (The Global Entrepreneurship Monitor). Executive Report, (1999)
-Harris, M. L., Gibson, S. G., (2008). Examining the entrepreneurial attitudes of US business students. Education + Training, 50(7), PP. 568-581.
-Hisham H.j., Osman.B., (1995).Formal and non-formal education and their contributions on entrepreneurial performance, Unpublished master's thesis, Keebangsaan University: http://www.usasbe' target='blank'>http://www.usasbe .org/knowledge,
- Hisrich, R. D., Peters, M. P., (2002). entrepreneurship,Tuat Mc Graw- Hill publishing company, fifth edition.
- Howard, S., (2004)."Developing Entrepreneurial Potential in youth, The Effects of Entrepreneurial Education and Venture creation", University of south florida.
-Hurley, A., (1998). Incorporating Feminist Theories in to Sociological Theories of Entrepreneurship, Woman in Management Review, 14, (2),pp. 54-62
-Jakubiak, M., & Buchta, K. (2016). Determinants of Entrepreneurial Attitudes in Relation to Students of Economics and Non -Economics. Studia i Materialy, 2(1), 17-30. http://doi.org/10.7172/1733-9758.2016.21.2
- Kirzner, I. M., (1973).Competition and entrepreneurship. Chicago:University of Chicago Press.
-Khalili, B., Tojari, F., & Rezaei, M. (2014). The Impact of Entrepreneurship Training Course on the Development of Entrepreneurial Features. European of Academic Research, 2(9), 11942-11953.
- Kundu, S. C., & Rani, S., (2007).Personality and attitudes of Indian young female workforce: Entrepreneurial orientation by education and regions. Managing Global Transitions, 5(3), pp. 229–252.
- Kundu, S. C., & Rani, S., (2008).Human resources’ entrepreneurial attitude orientation by gender and background: a study of Indian Air Force trainees. International Journal of Management and Enterprise Development, 5(1), pp. 77-101.
- Lope Pihie, Z.A., Bagheri, A., (2011).Malay students’ entrepreneur attitude and entrepreneurial efficacy in Vocational and Technical Secondary School of Malaysia. Universiti Putra Malaysia. Journal Pertanika Science Social and Humanity, 19 (2), pp. 433-447.
- Lindsay, W., Lindsay, N., Jordaan, A., (2007) . Investigating the Values- Entrepreneurial Attitude-Opportunity Recognition Relationship in Nascent Entrepreneurs. Regional Frontiers of Entrepreneurship Research, pp. 562-568.
- Mitra, J. &Matlay, H., (2004).Entrepreneurial and vocational education and training: Lessonsfrom eastern and central Europe. Industry and Higher Education, 18,pp. 53-69.
- Movahed, N., (2003).Knowledge, skills and attitude towards Business and entrepreneurship among students from secondary schools in the Klang. Unpublished master's thesis< http://www .usasbe .org/knowledge
- Nwaoba NC., (2011). Integration of sexuality education into secondary school curriculum.
Curriculum implementation.CASSON Journal, a;2,
- Nybakk, E., Hansen, E., (2008).Entrepreneurial attitude, innovation and performance among Norwegian nature-based tourism enterprises. Forest Policy and Economics, 10, pp. 473–479.
- Obisanya, J.F., Akinbami, C.A.O., and Fayomi, A.O., (2010).Entrepreneurship Education and Undergraduates ’ Attitude to Self-Employment: a Case Study of Nigerian University. IFE PsychologiA, 18(2), pp. 1-10.
- Oosterbeek, H., Praag, MVan., & Ijsselstein, A., (2010).The impact of entrepreneurship education on entrepreneurship skills and motivation. European Economic Review, 54, pp. 442–454.
-Robinson, P., Stimpson, D., Huefner, Y., & Hunt, K. (1991). Anattitude approach to the prediction of entrepreneurship. Jounral of Small Business and Enterprise Development, 10(1), pp. 106 -122.
- Robinson, P., Sexton, E., (1994).The effect of education and experience on selfemployment success. Journal of Business Venturing, 9, pp. 141-156.
- Sánchez, J.C. (2011). Entrepreneurship as a legitimate field of Knowledge.Psicothema, 23(3),pp. 427-432.
- Schroder, E., Rodermund, E. S., (2006). Crystallizing enterprising interests among adolescents through a career development programme: The role of personality and family background. Journal of Vocational Behaviour, 69(3), pp. 494-509.
- Schumpeter, J. A., (1934). Entrepreneurship as innovation. In R.Swedberg (Ed.), Entrepreneurship The social science view.Oxford: Oxford University Press, pp. 51–75
-Simmones, C.h. (1999). The entrepreneurial attitude. Retrieved .from www.kcentrepreneur .com/ anonymos. html
- Shane, S., Venkataraman, S., (2000).The promise of entrepreneurship as a field of research. Academy of Management Review, 25,pp. 217–226.
- Shan, S., Locke, E., Collin, C., (2003). Entrepreneurial motivation, Human Resource Management Review, 13, pp. 257-279.
- Shariff, M. N. M., Saud, M. B., (2009).An Attitude Approach to the Prediction of Entrepreneurship on Students at Institution of Higher Learning in Malaysia. International Gournal of Business and Management, 4,pp. 129-135.
-Shanan, Gibson, G., Harris, Michael L., Barber III, Dennis., (2009).Comparing the Entrepreneurial Attitudes of Chinese and Brazilian Students. Southern Journal of Entrepreneurship, 28, pp. 56-70.
- Souitaris, V., Zerbinati, S., Al-Laham, A., (2006). Do entrepreneurial programmes raise the entrepreneurial intention of science and engineering students? The effects of learning inspiration and resources. Journal of Business Venturing, 22(4), pp. 566-591.
- Szerb‚ H. L., (2007).Student’s entrepreneurial attitudes and entrepreneurship education in 14 countries.University of Pécs, Faculty of Business and Economics
. -Tam, H. W., (2009).How and to What Extent Does Entrepreneurship Education Make Students More Entrepreneurial? A California Case of the Technology Management program. Unpublished doctoral dissertation.University of Californnia, Santa Barbara.
- Thompson, j., Geoff, A. & Lees, A., (2000). Social Entrepreneurship: A New Look at the People and the Potential, Management Decision, 38(5), pp.328-338
- Zhao, H., Seibert, S. E. & Hills, G. E., (2005). The mediating role of self efficacy in the development of entrepreneurial intentions. Journal of Applied Psychology, 90(6), pp.1265-1272.
بررسی نقش آموزش های کاردانش در ایجاد نگرش کارآفرینانه درهنرجویان *صادق ملکی آوارسین، **حورا سودی ، ***نیر سیدنظری *دانشیارگروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران **مدرس دانشگاه فرهنگیان و دانشجوی دکترای رشته مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز(نویسنده مسئول)، ***دانشجوی دکترای رشته مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز چکیده: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش آموزش های کاردانش درایجاد نگرش کارآفرینانه درهنرجویان این رشته ها از دیدگاه هنرآموزان شهرستان خوی درسال تحصیلی 95- 1394 است. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه هنرآموزان این شهرستان به تعداد 100 نفر است. به دلیل جلوگیری از افت آزمودنیها از روش نمونه گیری سرشماری (نمونه برابر جامعه) استفاده شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مؤلفه های نگرش کارآفرینانه از دیدگاه رابینسون استفاده و داده ها از طریق آزمون T تک نمونه‌ای و آزمون فریدمن با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها بیانگر نقش مثبت و معنی‌دار آموزش های کاردانش بر روی تمامی مؤلفه‌های نگرش کارآفرینانه هنرجویان است. مطابق با نتایج آزمون فریدمن ترتیب مؤلفه‌ها بدین صورت است: 1- کنترل شخصی ادراک شده؛ 2- عزت نفس؛ 3- خلاقیت و نوآوری؛ 3- تشخیص وبهره برداری از فرصت؛ و 5- میل به موفقیت. واژگان کلیدی: کار آفرینی، نگرش کارآفرینانه، آموزش های کاردانش |
مقدمه
کارآفرینی نیروی عمده ای برای پیشبرد توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به شمار می رود و مفهومی است که همواره کنار بشر بوده و به عنوان یک پدیده نوین نقش مؤثر در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها داشته است. از این رو تضمین حیات و بقاء کشورها نیازمند نوآوری، ابداع و خلق محصولات و خدمات جدید می باشد و یکی از ویژگیهای مشترک این دسته الگوها، توجه به عوامل محیطی اثرگذار برکارآفرین و جریان کارآفرینی است.
کارآفرینی به این دلیل که جامعه را به سمت تغییرات تکنیکی و مبتکرانه سوق می دهد و باعث رشد اقتصادی و تبدیل دانش جدید به خدمات و محصولات جدید می شود، حایز اهمیت است (شان و همکاران 1،2003).
مفهوم کارآفرینی تاکنون با دیدگاههای مختلفی همانند خصیصه شناسی یا رویکرد ویژگیها، رویکرد رفتاری، اقتصادی، جامعه شناختی و جمعیت شناختی، نهادی و سازمانی و غیره به پدیده کارآفرینی پرداخته شده ودرنتیجه الگوهای نظری محتوایی و فرآیندی مختلفی برای کارآفرینی ترسیم شده است. تئوری‌های جامعه شناسی کارآفرینی به بررسی این موضوع می پردازند که چگونه محیط بر کارآفرینی تاثیر گذار است (هورلی2،1998).
به باور ذبیحی و مقدسی (1385) کارآفرینی مقوله بسیار مهمی است که بسیاری ازکشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به آن توجه جدی داشته اند. در این جوامع، کارآفرینی تبدیل به ابزار نیرومندی شده است که بهره گیری از آن می تواند باعث رفع مشکلاتی همچون بیکاری، کمبود نیروی انسانی خلاق و پویا، نزول چشم گیر بهره وری، کاهش کیفیت محصولات و خدمات و رکود اقتصادی شود. اکنون در عرصه جهانی، افراد خلاق، نوآور و مبتکر به عنوان کارآفرینان منشاء تحولات بزرگی در زمینه های صنعتی، تولیدی و خدماتی شده اند و از آنها نیز به عنوان قهرمانان ملی یاد می شود.
توسعه کارآفرینی هسته برنامه های توسعه کشورهاست و سرمایه گذاری در قابلیت های کارآفرینی منابع انسانی جایگاه ویژه ای دارد. بنابراین انتظار می رود که مراکز آموزشی در یک کشور یک جریان نوآوری و قابلیت های کارآفرینی مورد نیاز جامعه شامل دانش، مهارت و نگرش کارآفرینی را در دانش آموختگان ایجاد کنند و دانش آموختگان به عنوان عاملان تغییر اجتماعی، این قابلیت ها را در جامعه ترویج دهند. برای رسیدن به این منظور باید تغییراتی درفرآیندهای آموزشی، پژوهشی، ساختار، فرهنگ و شیوه و محتوای کتب درسی دوره متوسطه ایجاد شود.
یکی از چالش های پیش روی جوامع مختلف، دانش آموختگانی هستند که توانایی های فردی و مهارتهای لازم را برای راه اندازی کسب و کار مناسب ندارند. این امر آماده سازی دانش آموختگان را از طریق توسعه فرهنگ کارآفرینی در آنان ضروری می سازد. ایجاد نگرش کارآفرینانه در افراد شرط لازم برای بروز رفتارکارآفرینانه از سوی آنان است (مرادی،1386).
شواهد بسیاری وجود دارد که اثبات می کند آموزش کارآفرینی در افزایش نگرش کارآفرینانه افراد و در نتیجه افزایش احتمال وقوع کارآفرینی مؤثر است (میترا و همکاران3 ،2004؛ رابینسون و همکاران4، نقل قول از جعفری مقدم، فخارزاده،1390). در واقع فرآیند کارآفرینی به دست کسانی تحقق می یابد که گرایش به کامیابی، سخت کوشی، پافشاری، ریسک پذیری و توانایی دورنماسازی از ویژگی های روحی و روانی آنها است (امرسون و همکاران5،1992).
نظامهای آموزشی کشورهای مختلف تلاش راهبردی هدفمندی را برای تلفیق کارآفرینی در برنامه آموزشی خود همراه با فراهم آوری ابزارها و سازوکارهای لازم اعمال کرده است تا از این راه قابلیت های و شایستگی های مورد انتظار جامعه و بازار کاردانش آموختگان را افزایش دهند و بتوانند کیفیت فرآیندهای آموزشی را نیز بهبود بخشند(خسروی پور و همکاران، 1386 ). آنسلم6 (1993) معتقد است کارآفرینی می تواند یادگرفته شود، طبق نظر او افراد ممکن است با تمایل طبیعی به کارآفرینی متولد شوند اما سطح فعالیت کار آفرینی بالاتر خواهد رفت اگر در سطح ورودی، مهارت های کارآفرینانه آموخته شوند. توجه به این نکته ضروری است که صرف گذراندن دوره های آموزش کارآفرینی، فرد کارآفرین نخواهد شد، بلکه باید نگرش مثبتی به کسب و کار نیز داشته باشد. نگرش آمادگی برای واکنش ویژه نسبت به یک فرد، شیء یا وضعیت است و نگرش به کسب و کار آمادگی روحی و روانی برای راه اندازی کسب و کار است (عسگری پور و همکاران،1392).
از دیگرسو در تحولات دنیای کنونی، وزارت آموزش و پرورش به عنوان رکن اساسی تربیت سرمایه های انسانی، به تقویت روحیه کارآفرینی توجه ویژه داشته و راهکارهایی جهت توسعه و نهادینه سازی آن ارائه داده است. یکی از مصادیق اجرایی کردن این راهکارها، رشد و توسعه آموزش های فنی و حرفه ای و کاردانش یا به عبارت دیگر آموزش های هنرستانی است که کارآفرینی خصیصه بارز این گونه آموزش ها به شمار می رود (سحرخیز،1392).
برنامه های آموزشی، تاثیر مهمی بر نگرش های کارآفرینی کارآفرینان دارد. بعد از مشارکت در چنین برنامه هایی کارآفرینان علایقشان را به سمت سطوح بالاتر کارآفرینی معطوف می کنند (شرودر7،2006). نتایج مشابهی از کشورهای امریکا، انگلستان و فرانسه گزارش شده است (ژائو و همکاران8، 2005؛ سیوتاریس و همکاران9،2006) که طبق یافته های آنها، برنامه های آموزشی، اهداف کارآفرینی و نگرش های کار آفرینان در علوم و مهندسی را در شرایط یادگیری، الهام بخشی و کاربرد منابع افزایش داده است. این نشان می دهد که برنامه های آموزشی می توانند نقش مهمی در تحریک پتانسیل کارآفرینی کارآفرینان بازی کنند.
ادغام آموزش کارآفرینی در برنامه درسی دانش آموزان کمک خواهد کرد که به هنگام دانش آموختگی مهارت توانا ساختن آنها به ((کارآفرین)) به جای ((جویندگان کار)) مجهز شوند. کارآفرینان توسط سائق های استثنایی شان مانند ریسک پذیری، تصمیم گیری، نوآوری و البته صرف مقدار قابل توجهی ازانرژی مشخص شده اند (نواوابا10،2011).
همچنین با توجه به این مطلب که کتابهای درسی دوره دبیرستان، ایفاگر نقش ها و فعالیت های گوناگون برای تحقق اهداف و مهارت های زندگی است تا دانش آموز را برای زیستن متعالی آماده کند، از همین رو می تواند در جهت تقویت نگرش کارآفرینانه دانش آموزان نیز نقشی مؤثر ایفا کند.
تغییر و تحولات سریع علم و فنآوری در سالهای اخیر، کشورهای جهان به خصوص کشورهای کمتر توسعه یافته را با چالشهای جدیدی روبرو ساخته است که گذر از آنها نیازمند بکارگرفتن رویکردها و روشهای خلاقانه است. با توجه به این مطلب و اینکه کارآفرینی جامعه را به سمت تغییرات تکنیکی و مبتکرانه سوق داده و باعث رشد اقتصادی می شود و همچنین منجر به تبدیل دانش جدید به خدمات و محصولات جدید می شود، این پژوهش درصدد آن است که با مروری بر تحقیقات انجام شده در مورد ایجاد نگرش کارآفرینانه، نقش آموزش های کاردانش را در ایجاد نگرش کارآفرینانه درهنرجویان این رشته ها ازدیدگاه هنر آموزان بررسی نماید.
مبانی نظری پژوهش
تعریف کارآفرینی و کارآفرین
درباره تعریف کارآفرینی و شخص کارآفرین، تعاریف گوناگونی از سوی صاحب نظران ارائه شده است که با توجه به وسعت سیطره کارآفرینی در رشته ها و علوم مختلف، تنوع تعاریف نیز امری غیر قابل کنترل و ناگزیر است درنتیجه ارائه تعریف کامل و جامعی که بتوان با ارائه آن، اجماع دیدگاه های صاحب نظران را جلب کرد، سخت و گاه غیر ممکن می نماید. در این نوشتار سعی شده است بیشتر از تعاریفی استفاده شود که مفهومی نو و چالشی دارند؛ البته این بدان معنا نیست که این تعاریف برتری به سایر تعاریف داشته یا دارند.
واژه کارآفرینی برگرفته از کلمه فرانسوی Entreprendre به معنای متعهد شدن می باشد. بنابر تعریف واژه نامه دانشگاهی وبستر کارآفرین کسی است که متعهد می شود مخاطره های یک فعالیت اقتصادی را سازماندهی، اداره و تقبل کند. در تعریفی دیگر کارآفرین را فرد یا افراد صاحب کسب و کار می داند که از طریق ایجاد یا توسعه فعالیت های اقتصادی یا اجتماعی توسط شناسایی و ارزیابی و بهره برداری از محصولات، خدمات و بازارهای جدید، در جستجوی ایجاد ارزش هستند (بوسما و همکاران11،2008).
تامپسون12 (2000) معتقد است رفتار کارآفرینانه نیازی فراگیر و ضروری برای تمامی سازمان ها ( دولتی، خصوصی، داوطلبانه و غیره ) با هر اندازه( بزرگ، متوسط و کوچک ) است.
کارآفرینی فرآیند ایجاد، ارزیابی و بهره برداری از فرصت به منظور تولید کالاها و خدمت های آتی (شان و همکاران،2000) همراه با صرف وقت، تلاش بسیار و پذیرش خطر های مالی، روحی، اجتماعی برای به دست آوردن منابع مالی، رضایت شخصی و استقلال است (هیسریچ و همکاران13،2002). توافق گسترده ای وجود دارد که دانش نقش مرکزی در این فرآیند را ایفا می کند. کارآفرینان برای ترکیب های جدید و بر مبنای یک ارزیابی از اطلاعات در دسترس تصمیم می گیرند (شومپیتر14،1934) و دانش، منبعی است که توسط کار آفرین به کار گرفته می شود (کرزنر15،1973).
کارآفرینی فرآیندی پویا است که به وسیله آن افراد به طور دایم فرصت های اقتصادی را تعریف می کنند و بر مبنای آن به توسعه، تولید و فروش کالاها و خدمت ها می پردازند که لازمه این فرآیند ویژگیهایی مانند اعتماد به نفس، توانایی خطر کردن و تعهد شخصی است(نظارت جهانی کارآفرینی16،1999).
کارآفرین فردی است دارای ایده و فکر جدید که از طریق فرآیند ایجاد کسب و کار (کسب و کار خانگی، کسب و کار مجازی، کسب و کار در مغازه یا شرکت یا سازمان) تؤام با بسیج منابع و مخاطره مالی واجتماعی، محصول یا خدمت جدیدی به بازار عرضه می کند (احمد پور داریانی و همکاران،1383).
نگرش کارآفرینانه
ادبیات نگرش کارآفرینانه سعی دارد تا ویژگیها و مهارتهایی که در کارآفرینی فرد و تمایز وی از سایرین مؤثر است، شناسایی کند (کولمنت و همکاران17،2008). نگرش کارآفرینانه را می توان به صورت جهت گیری های شخصی به سوی فعالیت های ارزش افزا در آینده و خوداستخدامی در کسب و کارهای کوچک تعریف نمود (بورگر و همکاران18،2005). در واقع نگرش کارآفرینانه، فرد را درگیر کارآفرینی می کند (شریف و همکاران19،2009) و تفکیک کننده کارآفرینان از غیرکارآفرینان است (لیندسی و همکاران20،2007). نگرش کارآفرینانه، تابعی از هر سه نوع واکنش ) شناختی، عاطفی و رفتاری (به یک موضوع کارآفرینانه مشخص است (رابینسون نقل قول از جعفری مقدم، فخارزاده، 1390)
اکثریت یافته های پژوهشی در مورد نگرش کارآفرینانه در دانش آموزان، نمایانگر نگرش مثبت نسبت به کارآفرینی در آنها است(شریف و همکاران،2009؛ هریس و