ارائه الگوی تحریم های تجاری بر متغیرهای پولی اقتصاد ایران
مهدی عبداله پور
1
(
دانشجوی دکتری، گروه مدیریت مالی، واحد شهرقدس، دانشگاه ازاداسلامی، تهران، ایران.
)
سید فرزاد هاشمی
2
(
گروه مدیریت مالی، واحد شهرقدس، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران
)
محسن شاه حسینی
3
(
گروه ریاضی،واحدشهرقدس،دانشگاه آزاداسلامی،تهران،ایران
)
کلید واژه: تحریم, تجاری, پولی, تورم, بهره, اقتصاد,
چکیده مقاله :
تحریم‌ها و آثار منفی و مخرب آن‌ها بر اقتصاد ایران، فعالیت‌های اقتصادی و مبادلات تجاری کشور به حدی گسترش یافته که کمتر کسی از این تأثیرات منفی بی‌اطلاع است یا از هدف برخی از این تحریم‌ها دور مانده است. در سال‌های اخیر و به بهانه‌های مختلف، به‌ویژه در ارتباط با برنامه‌های هسته‌ای ایران، تحریمهای اعمال‌شده علیه کشور تشدید شده است. پژوهش حاضر با توجه به سال‌های طولانی تحریم کشور و اهمیت ارزیابی آثار آن‌ها، به تحلیل تأثیر تحریم‌ها با استفاده از مدل‌های اقتصادسنجی و داده‌های سری زمانی پرداخته است. این تحلیل شامل بررسی دو متغیر کلان پولی، یعنی تورم و نرخ بهره، است. در این راستا، از یک مدل خودتوضیح برداری ساختاری (SVAR) بهره گرفته شده که شامل دو متغیر پولی به عنوان متغیرهای وابسته و متغیر تحریم‌ها به عنوان متغیر مستقل می‌باشد. پیاده‌سازی این مدل در نرم‌افزار ایویوز (نسخه ۱۰) انجام شده است. پس از بررسی پایایی متغیرها که با استفاده از شکست ساختاری مانایی هر دو متغیر تأیید شد، وقفه بهینه مدل VAR تعیین و سپس مدل نهایی تحقیق ایجاد گردید. برای تحلیل نتایج مدل، از دو ابزار اصلی، یعنی توابع واکنش آنی (IRF) و تجزیه واریانس، استفاده شده است که به کمک آن‌ها نتایج مدل مورد تفسیر و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده اثرگذاری معنادار تحریم‌ها بر متغیرهای تحقیق است. تحلیل نتایج حاکی از آن است که متغیرهای پولی در واکنش به تکانه مثبت ناشی از متغیر تحریم‌ها، افزایش یافته و سپس پس از چند دوره به تدریج روند کاهشی یافته و اثر تکانه حذف شده است. این تغییرات ناشی از پایداری متغیرهای تحقیق و واکنش آن‌ها به شوک‌های وارده می‌باشد.
چکیده انگلیسی :
Sanctions have had widespread negative effects on Iran's economy, including economic activities and trade exchanges. This study analyzes the impact of sanctions on two major monetary variables, inflation and interest rates, using the Structural Vector Autoregressive (SVAR) model. The results show that sanctions have a significant effect on these variables, leading to a temporary increase, which decreases after a few periods. These changes result from the responses of the variables to the shocks induced by the sanctions
− بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بانک اطلاعات سری زمانی، قابل دسترسی در آدرس:
/https://tsd.cbi.ir
− حسنوند, علی اکبر, حسنوند, داریوش, نادمی, یونس. (۱۳۹7). تأث یر تحریم ها بر صادرات غیرنفتی ا یران. سیاستها ی راهبردی و کلان ۶ ( 2۴) ۶۶۶-۶78. doi:
10.32598/JMSP.6.4.666
− زهره وند, & خدابخشی. (2۰2۰). بررس ی اثر نابرابری درآمدی و رشد اقتصادی بر تراز حساب جاری؛ یک مدل خود رگرسیون برداری(VAR) با کاربر دی برای ا یران. پژوهشنامه بازرگانی, 2۴)۹5(, ۴۱-۶8.
− ساجدی, ساجدی, & سیناز. (2۰۱۹). خروج آمریکا از برجام و تلاطم در اقتصاد ایران.
فصلنامه مطالعات روابط بین الملل ,۱2(۴۶) ۱2۳-۱55.
− سادات اخوی, س. م., حسینی, س. ش. ا,. & سید شمس الدین.(2۰۱7). ارزیابی تاثیرتحریم های اقتصادی بر تورم اقتصاد ایران. اقتصاد کاربردی, 7(شماره 2۱), ۳۳-5۰.
− سمیعی نسب, م( .2۰۱۶) دیپلماسی اقتصادی، راهبرد مقابله با تحریم های اقتصادی درمنظومه اقتصاد مقاومتی. فصلنامه آفاق امنیت, 7(25)
− شریف، مصطفی(۱۳87)، اقتصاد کلان، نشر اطلاعات، تهران.
− عزتی, مرتضی؛ سلمانی, یونس. (۱۳۹5). برآورد اثر تحری مهای اقتصادی بر رشد اقتصادی ایران. مطالعات راهبردی بسیج, ۱8(۶۶), ۶۹-۱۰۱.
− عزتی, مرتضی؛ حیدری، حسین, مریدی, پروین. ( ۱۳۹8). براورد تأثیر تحریمهای اقتصادی بر اشتغال بخش خدمات. مجل هی بررس یهای آمار رسمی ایران, 30( ۱), ۱۹-5۴.
− موهبتی, یاسر. ( ۱۳۹7). بررسی تحریم های اقتصادی و تاثیر آن بر اقتصاد ابران. مطالعات مدیریت و حسابداری, ۱5(۴) ۴۶-۶۳.
− لوتادی، داریو؛ پسران، محمدهاشم( ،۱۴۰۱)، شناسایی آثار تحریم ها بر اقتصاد ایران با استفاده از پوشش روزنامه ای، مرکز پژوهش های اتاق ایران.
− Afesorgbor, S. K., & Mahadevan, R. (2016). The impact of
economic sanctions on income inequality of target states. World Development, 83, 1-11 .
− Eyler, R. (2007). Economic sanctions international policy and political economy at work, Palgrave, Macmillan .
− Nakhli, S. R., Rafat, M., Dastjerdi, R. B., & Rafei, M. (2020). How do the financial and oil sanctions affect the Iran's economy: A DSGE framework. Journal of Economic Studies .
− Shirazi, H., Azarbaiejani, K., & Sameti, M. (2016). The Effect of Economic Sanctions on Iran's Exports. Iranian Economic Review, 20(1).